Stuurinformatie wordt op allerlei manieren gebruikt; van strategische management rapportages tot operationele waarschuwingen op machines.
Waarop moet je letten qua betrouwbaarheid, validiteit en presentatie?
Daarbij worden twee vragen binnen de wetenschap gesteld.
a.) Betrouwbaarheid: is de informatie juist?
De sturende gedachte is hierbij betrouwbaarheid en juistheid. Klopt de informatie met wat de eindgebruiker verwacht? Welke definities en bronnen zijn gebruikt? Op welk moment is de informatie samengesteld, welke filters zijn toegepast et cetera? Middels juist gebruik van metadatering en triangulatie is de betrouwbaarheid vast te stellen en te verhogen.
b.) Validiteit: is het voor mij de juiste informatie?
De tweede categorie gaat over het functioneel gebruik van de informatie. Is de informatie die ik zie ook de informatie die ik nodig heb? Gebruik van informatie heeft altijd een doel. Het wordt gebruikt om handelen te ondersteunen en om kennis te vergaren. Om de juiste informatie beschikbaar te krijgen moet worden gekeken hoe de informatie wordt gebruikt in de processen.
In de praktijk onderken ik een derde categorie die ik kort wil toelichten.
c. ) Is de weergave voor mij de juiste?
Als de betrouwbaarheid en de validiteit van de informatie is vastgesteld kan worden gekeken naar weergave (en toegang). Ik ben voorstander van het reduceren van complexiteit waar mogelijk door:
- een minimalistisch ontwerp
- vertel wat je toont: selecties, filteringen en definities zijn onmisbaar voor de lezer
- gebruik groeperingen en storytelling
Iedereen kent slechte voorbeelden van onleesbare grafieken, maar hoe voorkom ik dit?
De eerste stap daarin is een minimalistisch ontwerp waar mogelijk: dus geen schaduwen, borders 3D-effecten en geen pie-charts. Wat we wel willen is voldoende en effectieve witruimte en coherent kleurgebruik van alle grafieken. Voor inspiratie raad ik Stephen Few aan.
De tweede stap is toelichten wat je toont. Als de lezer niet direct weet waar hij naar kijkt dan creëer je twijfel. Selecties en filters hebben impact op welke data je toont en bronnen en definities bepalen wat je toont. Deze informatie weergeven kan helpen duidelijkheid te verhogen. Gebruik het waar nodig!
De laatste stap is storytelling. Zorg dat je controle houdt over het verhaal wat je wilt vertellen. Dit doe je door vooraf goed na te denken over het “wat” en door in de uitvoering over “hoe”. Groepeer bijvoorbeeld grafieken, gebruik detailniveau en complexiteit van grafieken en denk na over horizontale en verticale verhaallijnen.
